Franczyza to nic innego jak model współpracy pomiędzy przedsiębiorcami.
W tej relacji, franczyzodawca to podmiot, który posiada ma prawa do wypracowanej już marki, posiada know-how, opracowany model biznesowy oraz dysponuje innymi zasobami. Umożliwia on wykorzystanie tych zasobów innym przedsiębiorcom (franczyzobiorcom) w ramach łączącej ich umowy. W umowie franczyzy, franczyzodawca udziela też licencji franczyzobiorcom, która pozwala im na prowadzenie działalności pod jego szyldem i zgodnie z określonymi przez niego zasadami i standardami.
Franczyzobiorca czyli podmiot korzystający z dobrodziejstw marki, ponosi z kolei opłaty związane z udziałem w sieci franczyzowej, w tym opłatę wstępną uiszczaną na początku współpracy, opłaty licencyjne oraz składkę na poczet działań marketingowych.
Najprościej rzecz ujmując, franczyza to model, gdzie jedna ze stron prowadzi działalność pod rozpoznawalną marką, korzysta ze sprawdzonej już strategii biznesowej, a druga strona zyskuje możliwość szybszego rozwoju swojej sieci i budowania jej rozpoznawalności przy niewielkim ryzyku finansowym.
Skontaktuj się z nami, aby otrzymać pomoc prawną od doświadczonych specjalistów, którzy odpowiedzą na Twoje pytania.
O wiele prostsze jest przystąpienie do sieci franczyzowej niż budowanie i rozwijane swojej działalności od podstaw. Franczyza nie wymaga tak dużego zaangażowania w opracowanie strategii sprzedaży czy polityki cenowej.
Franczyzobiorca korzysta z gotowych rozwiązań, które zostały już przetestowane na rynku, co zmniejsza ryzyko niepowodzenia. Ponadto, rozpoznawalna marka przyciąga klientów i ułatwia budowanie zaufania wśród nowych odbiorców. Dzięki temu start w biznesie staje się szybszy i bardziej efektywny.
Franczyzobiorca może liczyć na wsparcie w postaci szkoleń, procedur operacyjnych, które ułatwiają sprawne funkcjonowanie i zwiększają szanse na sukces.
Franczyzodawca często oferuje także pomoc w wyborze lokalizacji, kampaniach marketingowych oraz w bieżącym rozwiązywaniu problemów operacyjnych. Dzięki temu franczyzobiorca nie jest pozostawiony sam sobie i może skupić się na rozwijaniu biznesu w ramach sprawdzonego modelu. Takie wsparcie znacząco redukuje stres związany z prowadzeniem własnej działalności.
Franczyzobiorca korzysta, choć nie bezpłatnie, z działań marketingowych prowadzonych przez markę i z jej rozpoznawalności.
Dzięki temu nie musi samodzielnie inwestować dużych środków w budowanie wizerunku czy reklamę, co pozwala zaoszczędzić czas i zasoby. Centralnie zarządzane kampanie promocyjne zwiększają widoczność marki i przyciągają klientów, co przekłada się na większe zyski dla franczyzobiorcy. Rozpoznawalność marki działa również jako naturalna reklama, budując zaufanie klientów od pierwszego kontaktu.
Franczyzobiorca, choćby miał najlepsze pomysły biznesowe, najczęściej nie będzie mógł ich wdrożyć w ramach takiej współpracy. Franczyzobiorca musi ściśle przestrzegać reguł i procedur narzuconych przez franczyzodawcę i nie może tworzyć własnych reguł w biznesie, a jedynie stosować się do odgórnie ustalonej strategii marki na wszelkich polach działalności.
Takie ograniczenia mogą hamować kreatywność oraz możliwość dostosowania oferty do lokalnych potrzeb czy preferencji klientów. Dodatkowo, franczyzobiorca ponosi odpowiedzialność za realizację narzuconych standardów, nawet jeśli nie zgadza się z niektórymi decyzjami franczyzodawcy. W efekcie prowadzenie działalności w ramach franczyzy wymaga dużej elastyczności i gotowości do podporządkowania się ustalonym zasadom.
Działalność podmiotów skupionych w sieci jest kontrolowana przez przedstawicieli franczyzodawcy. Kontrola ta ma na celu zapewnienie spójności marki oraz wysokiej jakości usług lub produktów we wszystkich placówkach.
Regularne audyty i raportowanie mogą jednak być czasochłonne i zwiększać presję na franczyzobiorcę. W skrajnych przypadkach brak zgodności ze standardami może prowadzić nawet do rozwiązania umowy franczyzowej.
Franczyzobiorca musi ponieść koszt opłaty wstępnej, składek na fundusz marketingowy, opłat licencyjnej, a często nawet podzielić się zyskiem. Zwłaszcza opłata wstępna jest z reguły bardzo wysoka, jednak niezbędna do tego, aby móc w ogóle rozpocząć współpracę.
Dodatkowo, stałe opłaty licencyjne i marketingowe obciążają budżet franczyzobiorcy niezależnie od wyników finansowych jego działalności. Taki model współpracy wymaga więc starannego planowania i przewidywania kosztów, aby uniknąć problemów z płynnością finansową. Niemniej jednak, wiele z tych opłat stanowi inwestycję w sprawdzony model biznesowy i wsparcie, które zwiększa szanse na długoterminowy sukces.
Franczyzobiorca również jest przedsiębiorcą, a więc ponosi pełną odpowiedzialność w razie, gdyby biznes okazał się nierentowny. Taki model współpracy znacząco ogranicza ryzyko finansowe franczyzodawcy, który nie musi bezpośrednio pokrywać kosztów prowadzenia poszczególnych placówek.
Franczyzodawca czerpie zyski z opłat licencyjnych i innych należności, niezależnie od wyników finansowych franczyzobiorcy. Dzięki temu ryzyko operacyjne spoczywa głównie na franczyzobiorcy, co sprawia, że franczyza jest korzystnym rozwiązaniem dla rozwijania marki przy minimalnym obciążeniu finansowym dla franczyzodawcy.
Każdy kolejny punkt franczyzowy to krok w kierunku budowania rozpoznawalności całej marki. Większa liczba placówek sprawia, że marka staje się bardziej widoczna i dostępna dla klientów, co zwiększa jej konkurencyjność na rynku. Franczyzobiorcy, działając pod wspólnym szyldem, wspierają wzrost wartości marki poprzez przestrzeganie ustalonych standardów i oferowanie spójnych usług lub produktów. Rozpoznawalność marki przekłada się również na większe zaufanie klientów i lojalność wobec sieci.
W sytuacji, gdyby druga strona okazała się nieuczciwa, franczyzodawca narażony jest na ujawnienie informacji strategicznych czy handlowych do konkurencji. Mowa tu o takich informacjach jak strategie rozwoju, stosowane polityki cenowe czy warunki współpracy.
Dlatego franczyzodawcy zabezpieczają się poprzez szczegółowe umowy, które zawierają klauzule o poufności oraz zakaz konkurencji. Takie zapisy mają na celu ochronę wrażliwych danych i minimalizowanie ryzyka ich nieautoryzowanego wykorzystania. Niemniej jednak, w przypadku złamania tych zasad, dochodzenie swoich praw może być czasochłonne i kosztowne, a ewentualne szkody – trudne do odwrócenia.
Nieprzestrzeganie standardów przez podmioty w sieci stanowi z kolei ogromne ryzyko dla wizerunku całej marki. Kilka incydentów może spowodować utratę zaufania wśród kontrahentów.
Skontaktuj się z nami, aby otrzymać pomoc prawną od doświadczonych specjalistów, którzy odpowiedzą na Twoje pytania.
Umowa franczyzy jest dokumentem szczegółowo regulującym relację między jej stronami czyli wspomnianym wyżej franczyzodawcą i franczyzobiorcą. W praktyce to franczyzodawca jest podmiotem, który kształtuje umowę i narzuca jej treść. W zasadzie tylko niewielki zakres jej zapisów może podlegać negocjacjom. Wskazujemy jednak, na co warto zwrócić uwagę:
Umowa powinna szczegółowo określać takie kwestie jak np. obowiązujące u franczyzodawcy standardy oraz obowiązek stosowania się do tych zasad. Istotne jest także określenie zakresu wsparcia, jakiego franczyzodawca zobowiązuje się udzielać przedsiębiorcy przystępującemu do sieci.
Konieczne jest sprecyzowanie kosztów ponoszonych przez franczyzobiorcę oraz częstotliwość uiszczania tych opłat. Do powszechnie stosowanych opłat należą: opłata wstępna za przystąpienie do programu, opłaty licencyjne oraz inne opłaty jak np. składka na fundusz marketingowy, która jest przeznaczona na wspólne działania promujące całą sieć. Franczyzobiorca powinien wiedzieć, za co, kiedy i ile musi zapłacić.
W ramach tej samej sieci, wszyscy franczyzobiorcy muszą przestrzegać jednakowych standardów, co podlega nadzorowi i kontroli przez właściciela marki. Możliwość kontroli i jej zakres powinny zostać szczegółowo opisane w umowie, podobnie jak konsekwencje nieprzestrzegania reguł wytyczonych przez sieć.
Franczyzobiorca ma dostęp do poufnych informacji i know-how franczyzodawcy, co wymaga odpowiedniego opisania w umowie i wprowadzenia mechanizmów zabezpieczających, aby te dane nie zostały wykorzystane przez konkurencję.
Umowa powinna także określać sytuacje oraz terminy, kiedy franczyzobiorca może zrezygnować z prowadzenia działalności w ramach franczyzy. Istotne jest przy tym opisanie procedury końcowych rozliczeń stron i ewentualnych kosztów, jakie franczyzobiorca będzie musiał ponieść.
Franczyza jako model biznesowy cieszy się niesłabnącą popularnością, o czym świdczy choćby coraz większa liczba punktów takich sieci. Daje on franczyzobiorcy możliwość szybkiego rozwoju, jak i stanowi wyzwanie, zwłaszcza w zakresie kosztów, jakie będzie musiał ponosić w związku z zaangażowaniem w sieć franczyzową. Franczyzodawca może natomiast rozwijać swoją markę nie ponosząc przy tym dużego ryzyka finansowego.
Czy przedsiębiorcy powinni decydować się na współpracę w modelu franczyzowym? Wszystko zależy od indywidualnych preferencji: czy ważniejsza jest możliwość rozwoju biznesu pod własnym szyldem przy jednoczesnym ponoszeniu pełnego ryzyka biznesowego? A może priorytetem są jasno określone zasady i poniekąd gwarantowany zysk wynikający z działania pod szyldem sprawdzonej marki? Zdecydowanie nie ma to pytanie jednej, uniwersalnej odpowiedzi.
Zrównoważona strategia biznesowa w nowym ebooku. Zbuduj organizację przyszłości.
Adriana Kidawa
Jesteś zainteresowany współpracą?
Napisz, zadzwoń lub zostaw kontakt obok.
